Punpunsara.com – ปันปันสาระ

กล้องโทรทรรศน์ฮับเบิลพบกลดดาราจักร (Halo) รอบๆดาราจักรแอนดรอมิดา

Posted on พฤษภาคม 23, 2015 Updated on ตุลาคม 25, 2015

ทีมนักวิทยาศาสตร์ใช้กล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิลค้นพบกลดดาราจักร (Halo:เฮโล) ขนาดมหึมาที่โอบล้อมดาราจักรแอนดรอมิดา (Andromeda) อยู่ โดยมีขนาดเป็น 6 เท่าและมีมวลมากกว่า 100 เท่าเทียบกับการวัดครั้งก่อนๆ

ภาพจาก Hubblesite

กลดดาราจักรเป็นกลุ่มบรรยากาศแก๊สรอบๆดาราจักร โดยคุณสมบัติของมันเป็นตัวการควบคุมอัตราการก่อตัวของดาวฤกษ์ ประมาณการว่ากลดดาราจักรของมีมวลเท่ากับครึ่งหนึ่งของดาราจักรแอนดรอมิดา หากดูด้วยตาเปล่าเห็นมันจะมีขนาดเท่ากับลูกบาสเก็ตบอล 2 ลูกในระยะสุดแขนยื่น แอนดรอมิดาหรืออีกชื่อหนึ่ง M31 เป็นดาราจักรที่อยู่ใกล้กับดาราจักรทางช้างเผือกมากที่สุด โดยอยู่ห่างออกไป 2.5 ล้านปีแสง

แต่เนื่องจากกลดดาราจักรนั้นค่อนข้างมืดจึงต้องสังเกตุจากวัตถุที่สว่างกว่าที่อยู่เป็นพื้นหลังแล้วสังเกตุการเปลี่ยนแปลงของแสง  ในครั้งนี้ทีมนักวิทยาศาสตร์ได้สังเกตุเควซาร์ (Quasar) หรือดาราจักรที่ปล่อยลำแสงออกจากหลุมดำใจกลางดาราจักรทั้งสิ้น 18 เควซาร์ โดยเมื่อแสงเดินทางจากเควซาร์ผ่านกลุ่มแก๊สในกลดดาราจักรจะทำให้แสงจากเควซาร์มืิดลงเล็กน้อย การศึกษาครั้งนี้ได้ตีพิมพ์ในวารศาสตร์ฟิสิกส์ดาราศาสตร์ The Astrophysical Journal

ตัวอย่างภาพของเควซาร์ที่เรนเดอร์โดยศิลปิน

การศึกษาก่อนหน้านี้จากโครงการ Hubble’s Cosmic Origins Spectrograph (COS)-Halos program ที่ศึกษาดาราจักรที่อยู่ห่างไกล 44 ดาราจักรพบว่ามีกลดดาราจักรเหมือนกับดาราจักรแอนดรอมิดา แต่ไม่เคยพบว่ากลดของดาราจักรแอนดรอมิดาจะมีขนาดใหญ่มากขนาดนี้เนื่องจากการศึกษาครั้งก่อนเป็นการศึกษาดาราจักรที่อยู่ออกไปไกลมากๆ

ที่มา hubblesite.org